Rechter geeft ook kaderleden recht op sociaal overleg

Rechter zegt dat ook kaderleden recht hebben op sociaal overleg

Goed nieuws uit gerechtelijke hoek! Het Arbeidshof van Antwerpen heeft op 13 januari geoordeeld dat ook kaderpersoneel toegang moet hebben tot sociaal overleg via de vakbondsafvaardiging. De uitspraak zet hopelijk een lange traditie van discriminatie stop. In nogal wat sectoren en ondernemingen worden kaderleden namelijk uitgesloten van sociaal overleg.

We willen de deur openen voor overleg met kaderpersoneel. We willen samen met de werkgevers zoeken naar oplossingen voor wederzijdse bekommernissen.

Het waren 3M-militanten Nancy Lommelen en Gert Hooftman die zowat 5 jaar geleden de bal aan het rollen brachten. “Na herhaalde pogingen om in overleg met de directie vakbondswerk voor kaderleden mogelijk te maken, durfden zij het aan om de eis juridisch af te dwingen. En dat is niet niks. Procederen tegen je werkgever doe je niet lichtzinnig. Nancy en Gert hebben hun nek uitgestoken in de princiepszaak die al jaren speelde in de scheikundesector. Daar kunnen we hen niet genoeg erkentelijk voor zijn,” zwaait Koen De Kinder hen alle lof toe. Hij was destijds als vakbondssecretaris betrokken bij de opstart van de procedure. Intussen nam Inge Paeshuys de fakkel van hem over als vakbondssecretaris bij 3M.

Hoe heb je de uitspraak vernomen?

Koen: De advocaat belde me toen ik in de wagen zat. Ik ben even aan de kant gaan staan, want ik was echt een beetje aangedaan van de uitspraak, die ons over de hele lijn gelijk gaf. Na 4 jaar procederen, was de uitspraak toch een enorme opsteker. En vooral: het tegendeel zou heel vervelend geweest zijn. Niet alleen voor ons, maar zeker ook voor Nancy en Gert die hun nek uitstaken. Helaas hebben we het door corona niet echt kunnen vieren. Maar dat komt nog wel.

Waarom is deze uitspraak zo belangrijk?

Inge: Bedrijven creëren steeds meer kaderfuncties en hollen zo het overleg uit. Bij 3M werken er 150 arbeiders, 30 bedienden en 120 kaderleden. Dus valt, of viel, bijna de helft van het personeel buiten het sociaal overleg. Af en toe mochten de kaderleden wat meesnoepen van een cao, maar ten gronde konden ze geen collectieve afspraken maken met de werkgever. Als we toch met kaderleden wilden overleggen, verschool de directie zich achter werkgeversfederatie essenscia die geen kaderleden in de vakbondsafvaardiging wilde.

Het arrest gaat enkel over 3M. Het betekent juridisch niks in andere bedrijven.

Koen: Klopt. Maar toch overstijgt het belang ervan dat ene bedrijf. Want in het vonnis wordt nergens echt op de specifieke situatie van 3M gefocust. Er was overigens ook eerder al een arrest in dezelfde richting. In Bergen sprak het Arbeidshof zich een aantal jaren geleden eigenlijk identiek uit. Dat arrest kreeg in de noordelijke landshelft weinig aandacht. Maar nu zegt een Antwerpse rechter hetzelfde. Werkgevers weten nu dat al twee rechters principieel hebben beslist dat kaderleden óók werknemers zijn, met gelijke rechten. Het is in beide gevallen een principieel arrest. Dat geeft ons een stok achter de deur wanneer we morgen bij gelijk welke werkgever aandringen op sociaal overleg voor kaderleden. Het is echt niet de bedoeling dat we nu in alle bedrijven een rechtszaak gaan aanspannen. Maar wel dat we de dialoog aangaan.

Welke thema’s willen kaderleden aan de agenda van het sociaal overleg?

Inge: Dat verschilt per bedrijf. We hebben op dit moment geen lijstje klaar liggen met eisen. Maar vaak gaat het over transparante lonen, worklife balans, deconnectie… We gaan nu in de ondernemingen de gesprekken aan met onze kadervertegenwoordigers om de kijken wat dit kan betekenen voor hen. We willen vooral dat de werkgever luistert naar wat er bij werknemers met een kaderstatuut leeft, naar wat hun specifieke verzuchtingen zijn. En daar willen we dan in alle transparantie collectieve afspraken over maken. We willen af van de willekeur. Wij willen een collectieve sokkel, een basis die voor iedereen geldt.

Dat is toch niet zo’n onredelijke eis? Waarom houden de werkgevers dan het been stijf?

Inge: Ze willen hun handen vrij houden om op individuele basis te belonen. In een Antwerps bedrijf werd recent de index voor kaderleden niet collectief toegekend, maar werd dat potje verdeeld via individuele bonussen. Ze zijn bang dat ze dat in de toekomst niet meer zullen kunnen. Ze beseffen onvoldoende dat veel kaderleden zo’n loonbeleid als onrechtvaardig aanvoelen. Zeker als ze steeds grotere groepen bedienden een kaderstatuut geven. In een ander bedrijf vroegen onlangs een hele groep kaderleden om terug bediende te worden. Dat gaf hen veel meer zekerheid over hun loon dan dat ‘mooie’ kaderstatuut.

Welke garanties biedt dit arrest dat de werkgever nu wel zal willen luisteren naar de bekommernissen van kaderleden?

Koen: Garanties heb je nooit. Een werkgever die geen akkoorden wil sluiten, kan je nooit dwingen om te onderhandelen. En hij kan ook nog altijd het been stijf houden over thema’s die hij niet wil bespreken. Maar de uitspraak verbreedt wel onze vleugels. 3M is natuurlijk niet plots van zienswijze veranderd. Het overleg staat er nog in de kinderschoenen. Wij gaan de spanningen ook niet op de spits drijven, natuurlijk. We willen vooral de hand uitsteken en aantonen dat overleg voor alle partijen beter is.

En niet alleen bij 3M, neem ik aan?

Koen: Nee, ook bij andere werkgevers. Maar we willen niet enkel bedrijven informeren. We proberen de uitspraak zo ruim mogelijk bekend te maken. Er zijn ook al artikels over verschenen in juridische tijdschriften en we hebben het laten weten aan de sociale secretariaten. We willen de uitspraak breed bekend maken. En niet in het minst willen we ook met essenscia aan tafel.

Ook zij moeten nu beseffen dat hun harde weigering niet langer stand houdt. Ze zijn intussen ook al in gesprek met de grote bedrijven uit de sector om te zien hoe ze kunnen reageren. We willen in de hele sector de deur openen voor overleg met kaderpersoneel. We willen samen met de werkgevers zoeken naar oplossingen voor wederzijdse bekommernissen. Sociaal overleg is daar het meest geschikte instrument voor. Daar zijn we van overtuigd.

Het is een principieel arrest. Werkgevers weten nu dat de rechter principieel heeft beslist dat kaderleden óók werknemers zijn, met gelijke rechten.

Auteur: Jan Deceunynck | Foto: Daniël Rys