Waarheen met de bedrijfswagen?

Met sociaal overleg slimmer op weg

De komende jaren wordt de regeling rond bedrijfswagens ingrijpend veranderd. De regering De Croo heeft in haar regeerakkoord niet alleen aangekondigd dat ze tegen 2026 auto’s die rijden op fossiele brandstof uit het straatbeeld wil, maar ook nog eens expliciet vermeld dat de fiscaliteit moet bijdragen aan klimaatneutrale ambities. Lees: de vriendelijke fiscale behandeling van bedrijfswagens gaat op de schop.

De ingreep heeft gevolgen voor heel wat werknemers. In België rijden ongeveer 690.000 bedrijfswagens rond. En dat aantal stijgt nog steeds. Zelfs in coronajaar 2020 – waarin thuiswerk een grote vlucht nam – steeg ook het aantal bedrijfswagens. Volgens cijfers van Acerta reed vorig jaar 21,7% van de bedienden en kaderleden ermee rond, tegenover 20,6% in 2019. Ze legden omwille van het thuiswerk aanzienlijk minder kilometers af, maar als loonvoordeel blijft de bedrijfswagen aan populariteit toenemen. Dat hoeft niet te verwonderen. Werkgevers die hun personeel willen belonen, worden door de loonnorm in een strak keurslijf gedwongen. En dan biedt de bedrijfswagen een uitweg.

Voordeel van alle aard

Toch is de aantrekkelijkheid van de bedrijfswagen de voorbije jaren aan banden gelegd. Sinds 2012 wordt de bedrijfswagen als ‘voordeel van alle aard’ (VAA) zwaarder belast. Omwille van milieubekommernissen werd de CO2-uitstoot een belangrijke parameter in de berekening van het voordeel. De uitstoot van je wagen wordt afgezet tegen de gemiddelde uitstoot van nieuwe modellen. Dat levert een CO2-coëfficiënt op. Die coëfficiënt stijgt opnieuw in 2021, waardoor ook het VAA voor de meeste bedrijfswagens hoger wordt. En dus ook de belasting die je erop betaalt. Een nieuwe wet bepaalt overigens dat de CO2-coëfficiënt in de toekomst niet meer kan dalen.

Daar komt nog bij dat de CO2-uitstoot door de introductie van de strenge WTLP-test gemiddeld hogere uitstootwaarden aangeeft, tot 20% hoger dan bij de ‘oude’ NEDC-test. Dat zal ook merkbaar zijn op je loonbrief, want een hogere uitstoot betekent een hoger VAA. De WTLP-waarden zijn voorlopig nog niet verplicht, maar worden wel de nieuwe norm bij constructeurs. De vraag is dan hoe lang de overheid de lagere NEDC-waarden nog zal tolereren.

Mobiliteitsbudget

Een alternatief is mogelijk het mobiliteitsbudget. Dat blijkt intussen een stap vooruit te hebben gezet qua populariteit. Uit een recent onderzoek van Acerta hebben weliswaar nog altijd maar 2 op de 1.000 werknemers hun bedrijfswagen ingeruild voor een milieuvriendelijker alternatief (kleinere, groenere wagen in combinatie met abonnement openbaar vervoer of fiets). Maar dat is al een hele stap vooruit tegenover begin 2020. Toen stond de teller op 1 op 10.000.

Maar corona zou wel eens een gamechanger kunnen zijn. Zowel werkgevers als werknemers voelen dat ‘werk’ echt wel veranderd is. Minder kilometers, meer thuiswerk. En daar speelt het mobiliteitsbudget nu nog sterker op in. Want ook huur of hypothecaire afbetalingen kunnen nu meer dan vroeger in het mobiliteitsbudget verpakt worden. In de oorspronkelijke regeling kon dat enkel voor wie binnen een straal van 5 kilometer van het werk woonde, maar dat is nu verruimd. Wie minstens 60% van thuis uit werkt, kan het mobiliteitsbudget ook aanwenden voor huisvestingskosten.

De loonnorm dwingt werkgevers die hun personeel willen belonen in een strak keurslijf. En dan biedt de bedrijfswagen een uitweg.

Kortom, het speelveld ligt open. De veranderingen maken voor een grote groep werknemers een heel verschil. Maar ze creëren ook nieuwe mogelijkheden om medewerkers te belonen en werk te maken van een fair en aantrekkelijk loonpakket. Voor nogal wat werknemers was en is de bedrijfswagen een deel van het cafetariaplan, waarin het evenwichtig werd afgewogen tegenover andere opties. Daaraan sleutelen is een delicate oefening.

Ook het ACV wil meewerken aan de klimaat-ambities. Maar het dossier van de bedrijfswagens is complex en belangrijk voor veel werknemers. Daar gaan we best niet lichtzinnig mee om. Samen met de werkgever willen we zoeken naar concrete oplossingen die een groene omwenteling waarmaken en het loonpakket van werknemers vrijwaren.

Lees er meer over op

www.metsociaaloverlegslimmeronderweg.be