Collegiale relaties
Informeel collegiaal contact: cruciaal voor ons welbevinden
Als je het voorjaar van 2020 door de COVID-maatregelen thuiswerkend doorbracht, werd je je misschien (nog extra) bewust van het belang van kwaliteitsvolle collegiale relaties. Een bevraging bij meer dan 8.000 van onze leden bracht alleszins aan het licht dat maar liefst 42% van de thuiswerkers informeel collegiaal contact mist. Het bleek, na de onzekerheid rond de duur van de coronacrisis, het vervelendste aspect aan de ingrijpend gewijzigde werksituatie. Dat goede contacten met collega’s een grote impact hebben op ons professioneel welbevinden is niet nieuw, maar we grijpen de gelegenheid graag aan om dit inzicht nog eens in de verf te zetten. Kwalitatieve en ondersteunende collegiale relaties komen namelijk niet vanzelf: er moet op ingezet en aan gewerkt worden.
Collegiale band: belangrijk, maar niet vanzelfsprekend
Het intermenselijke aspect beïnvloedt op uiteenlopende manieren hoe we ons voelen op het werk. Wist je bijvoorbeeld dat die factor vaak zelfs bepalender is voor ons welbevinden dan een optimale combinatie tussen werk en vrije tijd? Meer dan een bron van sociaal contact, geeft een warme collegiale band heel wat ondersteuning bij het werk zelf. Collega’s die elkaar vertrouwen, spreken elkaar aan om oplossingen voor knelpunten te vinden. Als geen ander weet jouw collega hoeveel werk je verzet, en welke moeilijkheden je hebt moeten overwinnen om een bepaalde taak tot een goed einde te brengen. Daardoor kunnen jullie positieve emoties én tegenslagen of frustraties met elkaar delen.
Maar zo’n band ontstaat niet vanzelf. Met je familie heb je minstens een gedeelde achtergrond, terwijl vriendschappen het resultaat zijn van min of meer bewuste keuzes. Je collega’s heb je niet te kiezen. Je werkt samen met mensen met een erg verschillend profiel, een heel andere communicatiestijl, eigen ambities en misschien ook een heel andere cultuur. Het is naïef om te verwachten dat al die diversiteit zomaar versmelt tot een professionele ‘klik’. Een kwaliteitsvolle collegiale relatie is een troef die ruimte, aandacht én tijd verdient.
Werk voor werknemer, maar zeker voor werkgever
Het is niet vanzelfsprekend dat jij en je collega’s elkaar begrijpen, maar je kunt wel je steentje bijdragen. Door interesse te tonen, vragen te stellen en te luisteren zonder te oordelen, geef je verbinding een kans. Je draagt bij tot een veilige sfeer wanneer je oog hebt voor de werklast van collega’s en kennis met elkaar durft delen. Ook zelf duidelijk aangeven waar je mee zit, helpt om spanningen bespreekbaar te maken.
Maar individuele goede intenties volstaan vaak niet wanneer de werkgever geen klimaat schept dat structureel inzet op collegiale relaties. Een teambuilding kan eens leuk zijn, maar de formele werkorganisatie weegt veel harder door. Hebben jullie tijd en ruimte om elkaar aandacht te geven? Worden hulp en kennisdeling aangemoedigd of gesanctioneerd? Houdt de werkgever bij persoonlijke doelstellingen rekening met jullie onderlinge afhankelijkheid? Zijn bonus- en evaluatiesystemen zo opgesteld dat jullie elkaar niet moeten beoordelen of tegen elkaar opgezet worden? Zijn er, voor internationale collega’s die je zelden of nooit in levende lijven ziet, initiatieven die een persoonlijke connectie stimuleren? Geeft de werkgever groepen die collegiaal samenwerken maar een ander juridisch statuut hebben de gelegenheid om een band op te bouwen, zoals vaste werknemers en freelancers – of speelt hij ze net tegen elkaar uit?
Cruciaal topic tijdens sociaal overleg
Als werknemersorganisatie beschouwen we de connectie tussen collega’s als onze core business. Het is onze taak om werknemers met elkaar te verbinden en een platform te zijn voor gedeelde bekommernissen en gedragen verbetervoorstellen. We grijpen het sociaal overleg bovendien niet alleen aan om ruimte te creëren voor kwalitatieve en ondersteunende collegiale relaties, maar leunen zelf ook op relaties en gesprekken om tot constructief en resultaatgericht sociaal overleg te komen. Dat is de aanpak waarin we rotsvast geloven.
Guy Bleyenbergh, personeelsvertegenwoordiger bij AXA Bank
“Na een week of twee lockdown leek het ons met de vakbondswerking hoog tijd om iets van ons te laten horen. We communiceren normaal maandelijks met onze leden, maar deze keer hebben we een boodschap naar álle collega’s gestuurd. We probeerden hen daarmee een hart onder de riem te steken en vertrouwen te geven aan de inspanningen van de werkgever. Daarna hebben we onze leden bevraagd: hoe gaat het met jou? Hoe ervaar jij deze situatie? Wat is er lastig en wat loopt goed? Een uur nadat we de enquête hadden uitgestuurd, was al een kwart van de antwoorden binnen. De respons was hoog en de input positief. We hebben teruggekoppeld naar de deelnemers met de resultaten en een paar tips. Aangezien het gebrek aan collegiaal contact voor veel werknemers zwaar woog, raadden we hen aan om eens een Skype-meeting van vijf minuutjes te plannen – een op een, met een kop koffie erbij. We herhaalden dit initiatief een paar weken later. We wilden collega’s aanmoedigen om begrip te hebben voor elkaars situatie. Wie thuis zit met kleine kinderen is misschien meer prikkelbaar dan anders. En wie al die weken alleen doorbrengt, heeft allicht heel veel behoefte aan een babbeltje. Bovendien is het zo belangrijk om te delen waarmee je zit. Hoogstwaarschijnlijk ben je niet de enige die daar tegenaan loopt. Zo maken we knelpunten bespreekbaar en vinden we samen oplossingen.”
Auteur: