VOORWOORD: EN ALS WE NU EENS TIJD MAAKTEN?

Elke week lees ik de weekendbijlage van mijn krant om het verhaal over de dagelijkse rush van gezinnen te volgen. Het is verfrissend om te lezen hoe anderen de tijd naar hun hand zetten. Je moet het mensen aangeven, bedenk ik spontaan: tijd inzetten vergt creativiteit, flexibiliteit, maatwerk, veerkracht en keuzes. Soms met vallen en dan weer opstaan.

Nadenken over onze tijd doen we vooral op de korte termijn. Dagelijks, bij het zoeken naar oplossingen voor de puzzel. Grondiger of op de lange termijn nadenken over onze tijd doen we bijna alleen in crisissituaties, uit noodzaak. Tijd wordt een issue wanneer we voelen dat onze balans tussen werk en privé niet overeenstemt met onze waarden, wanneer een controlerende leidinggevende onze tijd onder druk zet, wanneer een onhoudbaar hoog werkritme de kwaliteit van ons werk ondermijnt, wanneer we diep geraakt worden omdat fijne jobtijd wordt weggesaneerd, wanneer onze tijd als sneeuw voor de zon wegsmelt in de file, enzovoort.

Waarom zouden we eens niet wat diepgaander stilstaan bij het fenomeen ‘tijd’? Het debat over tijd en hoe we die besteden, is van alle tijden. Het helpt ons vooruit. Onze voorvaders en -moeders streden voor de achturendag en veertigurenweek, voor de afschaffing van de kinderarbeid, voor zondagsrust, voor jaarlijkse vakantie… Ze zorgden ervoor dat wij als vrouwen een ander tijdparcours kunnen lopen dan onze moeders. Een relatie, huwelijk of kinderen betekent niet meer het einde van onze loopbaan. Steeds meer vrouwen klimmen op de ladder – al blijft de zorgtijd in veel gevallen ongelijk verdeeld.

Bezig zijn met tijd is geen overbodige luxe. Niets is verworven. Er dienen zich ook steeds nieuwe uitdagingen aan. Tijdkrediet wordt afgebouwd, nochtans nuttig om de zorgtijd te kunnen combineren met een job. Denk ook aan de afbouw van het brugpensioen, nu SWT, en het optrekken van het pensioenleeftijd. Prima, de antwoorden van toen hoeven niet die van vandaag of morgen te zijn. Maar het huidig tijdskader wordt al te vanzelfsprekend aanvaard: levenstijd moet werktijd zijn, zo productief mogelijk ingezet, liefst zo lang mogelijk. Al wat geen actieve of productieve werktijd is, wordt al gauw lummeltijd. En lummeltijd wordt niet naar waarde geschat.

Een hedendaagse invulling van tijd dringt zich op. We zijn verbonden in onze race tegen de tijd, individueel én collectief, m/v/x: we struggelen met stress-tijd, hunkeren naar kwalitatieve werk-tijd, samen-met-het-gezin-er-op-uit-tijd, kwalitatieve (einde-)loopbaan-tijd, ontwikkelings-tijd, vakantie-tijd… Waarop wachten om te vermijden dat we vallen en dan weer eenzaam moeten opstaan?

Never Work Alone 2023 | Auteur: Sandra Vercammen | Foto: Dries Luyten