VOORWOORD: Menselijke verbondenheid helpt ons erdoor

Sinds de coronamaatregelen van kracht zijn, vul ik wekelijks de coronastudie van de Universiteit Antwerpen in. Die onderzoekt hoe de Belgische bevolking zich voelt en gedraagt tijdens de crisis. Elke nieuwe bevraging op dinsdag beschouw ik als een moment van (zelf)reflectie. Meer dan naar de vragen die peilen in hoeverre ik de socialdistancingmaatregelen respecteer, gaat mijn interesse naar de impact op inkomen en emotioneel welzijn.

Die wekelijkse spiegel leert me anders te kijken naar mezelf en de band met mijn naasten en collega’s. Want de situatie waarin we beland zijn, heeft evengoed een invloed op werkrelaties. Als coach spring ik bewuster om met online groepscontacten nu veel collega’s elkaar door het thuiswerk al lang niet meer ontmoet hebben, en individuele gesprekken met teamleden krijgen een andere kleur.

Ook het contact tussen ACV-medewerkers en -leden krijgt dezer dagen een bijzondere dimensie en geeft extra betekenis aan ons werk. We doen méér dan juridisch advies en antwoorden geven. De situatie maakt dat we nog authentieker luisteren en nog nauwer betrokken raken bij de uitdagingen van onze leden: tijdelijke werkloosheid, telewerk met kinderen in huis, opgelegde looninleveringen, dreigend ontslag, … Een collega verwoordde het zo: “We kunnen zoveel betekenen voor onze leden! Er is heel wat werk, maar dat extra telefoontje naar een medewerker of lid maakt duidelijk een groot verschil. En dat doet deugd.”

Om concreet het verschil te maken of mee te werken aan een menselijkere werkomgeving, kan ik persoonlijk weinig meer doen dan mijn medewerkers coachen. Dat frustreert, want daarmee is de kous niet af. Ik ben bezorgd om het inkomen en het welzijn van vele mensen. Daarom noteer ik elke dinsdag steevast en heel bewust een oproep in het lege veld van de enquête. Een oproep tot structurele maatregelen voor de kwetsbaren in de maatschappij.

Kwetsbaar zijn we allemaal, op een of andere manier. De stelling dat hard werken altijd oplevert, is nu wel doorprikt. Niemand is immuun, noch voor loonverlies of herstructureringen, noch voor werkloosheid of psychische problemen. Noch gisteren of vandaag, noch morgen. Wie zich het tegendeel laat wijsmaken, komt van een kale reis terug.

Ook hier is een geïnstitutionaliseerde, menselijke verbondenheid het antwoord. En ja, dat kost geld. Ik zie het elke maand op mijn loonbriefje, in de vorm van afhoudingen voor belastingen die helpen voorzien in gezondheidszorg, kinderopvang en andere behoeften. En in de socialezekerheidsbijdrage die zorgt voor ziekte- en werkloosheidsuitkeringen, pensioenen en ouderschapsverlof.
Meer dan ooit besef ik terug dat dít mijn bijdrage is aan een menselijke samenleving, elke dag, elke week, elke maand opnieuw. Jaar in, jaar uit.