COMPASSIEVOLLE WERKPLAATSEN GEVEN RUIMTE AAN ERNSTIGE ZIEKTE, ROUW EN VERLIES
Deborah de Moortel, onderzoeksprofessor aan de VUB, is blij als we haar treffen. Samen met haar collega’s van het Compassionate Communities Centre of Expertise, heeft ze zopas fondsen gevonden om een onderzoeksproject op te zetten rond compassievolle werkplaatsen. Dat betekent dat zij binnenkort, samen met bedrijven, op zoek gaan naar manieren om ernstige ziekte, verlies en rouw een plek te geven op de werkvloer.
Dat een overlijden van een dierbare een sterke impact heeft, zal niemand verbazen. Ook op het werk blijft het niet zonder gevolgen. Uit onderzoek in Nederland en België blijkt dat werknemers na het verlies van hun partner gemiddeld 170 dagen thuis blijven. Een kwart van de rouwenden bij partnerverlies keert zelfs helemaal niet meer terug naar de vroegere werkplek. Maar met een goede begeleiding zakken die cijfers sterk. Als bedrijven dus – behalve een menselijk personeelsbeleid – nog een argument nodig hebben om ervaringen rond het levenseinde ook een plek te geven op de werkvloer, moeten ze niet te ver zoeken.
Welke plek ernstige ziekte, rouw en verlies kan krijgen op het werk is onderwerp van het project dat professor De Moortel en haar collega’s vanuit de VUB willen opzetten. “Op dit moment hangt het nog te vaak af van toevalligheden. Een empathische leidinggevende zal het wellicht goed proberen aan te pakken. Maar zelfs die kan cruciale knowhow missen. Ermee omgaan is niet eenvoudig. Er rust ook een taboe op het onderwerp. We praten er liever niet over. Maar zwijgen is een slechte aanpak. Het is dus verstandig om als bedrijf even na te denken over een aanpak, ook als je er nog niet concreet mee geconfronteerd wordt.”
Wat kan een werkgever doen?
De Moortel: “Tijd en ruimte maken voor gesprek, in combinatie met concrete afspraken. Je kan bijvoorbeeld werkuren of taken aanpassen na overleg. Er zal flexibiliteit nodig zijn op bepaalde momenten. Vaak nemen rechtstreekse collega’s spontaan taken over. Als werkgever neem je best initiatief voor een gesprek over hoe het met hen gaat en wat ze nodig hebben. Dat kan soms tijd zijn. Maar sommigen rouwenden gaan net graag snel terug aan de slag om iets om handen te hebben. De noden zijn dus heel divers. Op de website van Compassionate Brugge staan een hele reeks voorbeelden, tips & tricks. Brugge is in ons land een voorloper. Ze hebben als compassionate city al heel wat materiaal verzameld.”
Leggen jullie ook de wetgeving onder de loep?
De Moortel: “De wettelijke mogelijkheden om rouwenden en mantelzorgers te ondersteunen zijn vaak niet gekend bij wie er recht op heeft. In de praktijk zien we dat mensen meestal hun verlof opgebruiken of onbetaald verlof nemen. Daar ligt natuurlijk ook een rol voor de hr-medewerkers: de weg wijzen naar de mogelijkheden en helpen bij het papierwerk dat daarbij komt kijken. Want dat kan je zelf op een moment van zorgen of rouw wel missen.”
Wat willen jullie met het project bereiken?
De Moortel: “We willen in bedrijven samen met werknemers en leidinggevenden nadenken over hoe het bedrijf en de medewerkers compassionate kunnen omgaan met rouwende en zorgende collega’s. Elk bedrijf is anders, elke mens is anders. Maar op momenten van rouw zijn menselijke banden heel belangrijk. In de gedigitaliseerde werkomgeving zal het dus nodig zijn om die banden aan te sterken. Sociaal isolement voorkomen is een uitdaging in een omgeving met veel thuiswerk. Tijdens ons onderzoek willen we in zo veel mogelijk diverse bedrijven data verzamelen over wat werkt en niet werkt, over de mogelijkheden die werknemers zelf zien. Op die manier kunnen we nadien die kennis delen met andere geïnteresseerden.”
Never Work Alone 2023 | Auteur: Jan Deceunynck | Afbeelding: xxx