FREELANCEN ZIT IN DE LIFT

Het aantal freelancers in ons land stijgt gestaag. In 2020 telde Unizo in Vlaanderen en Brussel 175.806 freelancers. Dat was 5% meer dan het jaar voordien en zelfs een stijging met 19% ten opzichte van 2017. Omdat freelancers in veel gevallen te maken krijgen met dezelfde thema’s als werknemers, zette het ACV de deuren een paar jaar geleden ook open voor wie als zelfstandige aan de slag is.

Er zijn verschillende redenen waarom mensen kiezen voor een freelance job. Soms is het een bewuste keuze om ‘je eigen baas’ te zijn en volle controle te hebben over wat je precies wél en niét wil doen. In alle vrijheid kan je projecten aannemen en afspraken maken met opdrachtgevers. Anderen besluiten na een carrière in loondienst om hun ervaring aan te wenden in een eigen zaak of maken van hun hobby in bijberoep gaandeweg hun hoofdberoep. Vaak is de keuze ook minder bewust, maar eerder wat opgedrongen door ‘de markt’. Wie als journalist aan de slag wil, zal vaak in de richting van een freelance statuut geduwd worden omdat de grote mediahuizen nu eenmaal steeds vaker kiezen voor freelancers. Ook in andere sectoren is die verschuiving volop bezig.

Bij United Freelancers (UF) – de ACV-service voor freelancers – helpen ze je de zaken op een rijtje zetten. Het is vooral belangrijk dat mensen weloverwogen keuzes maken. Overweeg jij ook de stap naar een zelfstandige activiteit? Dan ben je bij UF een het juiste adres. Tijdens een webinar lichtte Joep Vanderbeke van UF onlangs de voor- en nadelen toe.

Joep, laat ons misschien beginnen bij de voordelen van freelancen. Wat zijn de pluspunten?
Joep: “Je bepaalt zelf wat je doet, waar en wanneer je werkt – uiteraard in afspraak met je opdrachtgever(s). Hou er wel rekening mee dat je als freelancer in de praktijk vaak meer werkuren klopt. Je bepaalt ook zelf je ambities en tarieven. Maar hou er rekening mee dat je niet altijd krijgt wat je zou willen. Het is vaak onderhandelen. Werken als freelancer is ook gevarieerd. Je bent een manusje-van-alles. Daardoor bewaar je de controle over je volledige werkproces van administratie, creatie, sales en marketing … Dat kan voor heel wat diversiteit zorgen. Maar je moet het ook wel allemaal doén natuurlijk. Misschien vind je niet alle aspecten van die job even leuk.”

Dat brengt ons bij de nadelen…
Joep: “Een aantal heb ik hierboven al aangehaald. Als freelancer sta je zelf in voor je administratie. Je facturatie, het onderhouden van je klantenbestand… Rompslomp als belastingen indienen of verzekeringen afsluiten doe je ook zelf. Je kan natuurlijk altijd een boekhouder inschakelen, maar dat kost dan weer extra. Al je kosten draag je zelf. Je kantoormateriaal, je bedrijfswagen, softwarelicenties en verzekeringspolissen, moet je zelf betalen en verdienen. De financiële zekerheid valt weg. In tegenstelling tot werknemers heb je geen vast loon. Je hebt ook geen extralegale voordelen zoals maaltijdcheques of een 13de maand.

Tenzij je het zo afspreekt met je klant, word je niet per uur of per dag vergoed, maar voor het werk dat je levert. Je moet zelf voortdurend op zoek naar werk, en dat kan best uitdagend zijn. Ben je ziek, neem je vakantie of heb je geen projecten, dan komt er ook geen brood op de plank. Maar het grootste nadeel is wellicht dat je zonder de beschermende werking van het arbeidsrecht werkt en zelf afspraken moet maken over opzeg, niet-concurrentie, intellectuele eigendomsrechten, enzovoort.”

Je staat er dus alleen voor?
Joep: “Dat natuurlijk ook niet. Je kan altijd beroep doen op hulp van experts en deskundigen. Een boekhouder is een voor de hand liggende partner. Maar bekijk zeker ook het aanbod van ACV United Freelancers. We verenigen zelfstandigen zonder personeel, freelancers, platformwerkers … We komen op voor je rechten en staan je bij met praktisch advies op maat! We maken collectieve afspraken met opdrachtgevers over betere of zekere tarieven, maar bieden ook individuele steun, juridische bijstand en professioneel advies bijvoorbeeld om bepaalde risico’s binnen het statuut te beperken. Overweeg je de stap naar een freelance statuut, kom dan zeker eens praten. We helpen je de denkoefening te maken. Welke keuze je ook maakt, je bent bij het ACV welkom voor advies en ondersteuning.”

Meer info via unitedfreelancers@acv-csc.be of op www.unitedfreelancers.be

Never Work Alone 2021 | Auteur: Jan Deceunynck | Afbeelding: Shutterstock